Owczarki karpackie nazywa się owczarkami rumuńskimi carpatinami lub karpatinami. Międzynarodowa Federacja Kynologiczna posługuje się także nazwą ciobănesc românesc carpatin. Rasę zalicza się do psów pasterskich i zaganiających, jednak nie obowiązują ich próby pracy. Owczarek karpacki wyróżnia się wilczą fizjonomią, ogromną siłą fizyczną i łagodnym, zrównoważonym usposobieniem. To psy energiczne, z dużym zapotrzebowaniem na ruch, co niestety wpływa na ich problemy ze stawami w podeszłym wieku. Karpatiny dożywają ok. 12–14 lat. Zagraniczni hodowcy wyceniają szczeniaki na 1500–2000 dolarów, czyli ok. 6750–9000 zł. Dowiedz się więcej o tej wyjątkowej rasie.
Podstawowe informacje
Rozmiar | wysokość w kłębie: suki od 59 do 67 cm, psy od 65 do 73 cm; masa ciała: od 32 do 45 kg |
Szata | sierść: prosta i gęsta, twarda z miękkim, gęstym podszerstkiem; długa, choć miejscami krótszy włos; maść: płowa z czarnym lub wilczastym nalotem |
Długość życia | 12–14 lat |
Charakter | odważny, przywiązany, opanowany, przewidywalny, dumny |
Owczarek karpacki to rasa psów pasterskich i stróżujących z Rumunii
Prawdopodobnie wywodzi się od psów, które pomagały pasterzom już w starożytnej Mezopotamii, ok. 9000 lat temu. Oficjalnie uznaje się, że została wyhodowana w Rumunii – i nadal z poświęceniem wykonuje swoją pracę na pastwiskach Karpat. Pierwsze wzmianki o rasie w polskim środowisku naukowym umieścił „Weterynaryjny magazyn naukowy” (rok XV, numer 2). FCI uznała rumuńskiego owczarka karpackiego za odrębną rasę w 2005 roku po dostosowaniu zapisu wzorca do obowiązujących w organizacji warunków formalnych.
Dla kogo jest pies karpatin?
Z pewnością dla właścicieli stad zagrożonych przez wilki i inne drapieżniki. Z uwagi na spore rozmiary owczarki karpackie potrzebują sporo przestrzeni – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. Samice owczarka karpackiego są lżejsze i mniejsze od samców. Dorosłe suki mają zwykle od 59 do 67 centymetrów wysokości w kłębie, natomiast psy mierzą od 65 do 73 cm. Wyraźny dymorfizm płciowy pogłębia sylwetka. Samce są większe, szersze, mocniej umięśnione i silniejsze.
Charakterystyka owczarka karpackiego. Wzorzec FCI, opis rasy ciobănesc românesc carpatin
Narodowy Instytut Zootechniki w Bukareszcie stworzył pierwszy wzorzec rasy w latach 30. XX wieku. Już wtedy badacze i właściciele psów podkreślali ich odwagę i bezgraniczne oddanie opiekunom. Z kolei w 1998 roku powstał Klub Owczarków Karpackich – misja spopularyzowania rasy rozkręca się powoli, gdyż poza Rumunią carpatiny wciąż są praktycznie nieznane. W sprawozdaniu ZKwP za 2021 rok zarejestrowano tylko 4 osobniki i jedną parę hodowlaną tej rasy w naszym kraju.
Jak wygląda owczarek karpacki?
Owczarek karpacki charakteryzuje się lupoidalną (wilczą) głową oraz długim (do stawu skokowego), szablastym, mocno owłosionym ogonem. Psy zwykle trzymają go nisko, w ruchu lub przy pobudzeniu układają go w jednej linii z grzbietem, lub lekko podnoszą. Od pierwszego opisu do przyjęcia rasy przez FCI budowa ciała karpatinów pozostaje bez zmian – wzór nie przechodził korekt merytorycznych. Najważniejsze cechy fizyczne rumuńskich owczarków to:
- twarda, prosta i gęsta sierść średniej długości:
- krótki włos tylko na łbie i przedniej stronie kończyn;
- najdłuższa sierść na ogonie i na tyłach łap, możliwa delikatna kryza wokół szyi;
- gęsty, miękki podszerstek;
- umaszczenie płowe z czarnym lub wilczastym nalotem, w różnych barwach, możliwe białe i niezbyt rozległe znaczenia.
- oczy ciemne, w odcieniu brązowym i kształcie migdałów, nieduże w stosunku do rozmiarów głowy;
- powieki dobrze przylegające, czarne;
- nos duży, szeroki, czarny;
- uszy wiszące blisko policzków, osadzone tuż ponad linią oczu, z zaokrąglonymi końcami;
- łapy duże, zwarte, z elastycznymi i mocnymi opuszkami oraz czarnymi lub szarymi pazurami;
- tułów mocny, z dobrze rozwiniętą klatką piersiową i prostym, umięśnionym grzbietem.
Owczarek rumuński carpatin – temperament, pielęgnacja. Czym żywić owczarki karpackie?
Choć wyglądają groźnie i potrafią zagryźć wilka, to kontrolują swoją agresję. Owczarki karpackie cechują się przewidywalnym zachowaniem, a po przeszkoleniu wykonują polecenia opiekuna. Wobec obcych ludzi zachowują się spokojnie, choć zaczepki i prowokacje spotkają się z odpowiedzią. Psy zasłużenie cieszą się opinią wrodzonych opiekunów.
Psy tej rumuńskiej rasy nie są szczególnie wymagające czy drogie w utrzymaniu
Pomimo obfitej i gęstej sierści, szczotkowanie raz w tygodniu powinno w zupełności wystarczyć. Jako właściciel musisz pamiętać także o szczepieniach, odrobaczaniu, kontroli czystości uszu i usuwaniu kleszczy i innych pasożytów skóry. W typowym żywieniu owczarka karpackiego dominują suche, dopasowane do osobnika karmy i różne rodzaje miejsc. Pies na diecie BARF nie powinien otrzymywać wypełniaczy:
- ryżu;
- makaronów;
- kasz.
Jak sobie poradzić z owczarkiem karpackim? Porady dla właścicieli
Dla psa człowiek jest naturalnym liderem, przewodnikiem stada. Mimo tego kynolodzy zalecają, aby szkolenie karpatina zacząć możliwie wcześnie. Już od pierwszych tygodni i miesięcy powinien poznać swoją pozycję i obowiązującą hierarchię. Ponadto owczarek karpacki potrzebuje wyrazów uznania i zaufania.
Carpatiny cieszą się dobrą kondycją, nie wykazują żadnych szczególnych predyspozycji chorobowych. Najczęstszym problemem zdrowotnym psów tej rasy jest dysplazja stawów biodrowych. To wrodzona cecha układu kostnego i trudno jej zapobiec bez ograniczania owczarkowi karpackiemu ruchu. Tego jednak byłaby dla psa straszna udręka. Zwierzaki potrzebują jak najdłuższych, codziennych spacerów. Wyjścia 3 razy dziennie wydają się niezbędnym minimum.
Legalna hodowla owczarków karpackich musi należeć do ZKwP
Aktualnie (maj 2022) w Polsce funkcjonuje tylko jedna, oficjalnie zarejestrowana działalność tego typu. Większość i tak nielicznych ogłoszeń o sprzedaży karpatinów pochodzi od prywatnych właścicieli. Ich psy mogą być zdrowe (pewność da ci wizyta u weterynarza), ale niekoniecznie spełniają wszystkie wymogi wzorca. Jeśli chcesz kupić owczarka karpackiego, raczej nie obejdzie się bez wyjazdu za granicę. Do ceny za szczenię musisz doliczyć koszt:
- badań;
- transportu;
- wyżywienia;
- cła (stawki za psy rasowe są wyższe).
Carpatiny należą do rodziny owczarków rumuńskich, którą tworzą 4 rasy i odmiany. Określanie ich mianem najlepszych przyjaciół człowieka to coś więcej, niż prosty slogan. Są wierne, posłuszne, zawsze gotowe do obrony ludzi i innych zwierząt przed zagrożeniami. Owczarek karpacki nie potrzebuje dużo, by cię pokochać!
Bibliografia
FCI-Standard N° 350 / 18.08.2015/EN, https://www.zkwp.pl/wzorce/350.pdf, rewizja tłumaczenia polskiego lipiec 2022 Mirosław Redlicki, data publikacji obowiązującego wzorca: 09.06.2015.