Appenzeller

Appenzeller jest bardzo podobny do swoich kuzynów – dużego szwajcarskiego psa pasterskiego, berneńczyka i entlebuchera. Wymaga konsekwentnego wychowania i bywa uparty, jednak swojemu opiekunowi odwdzięcza się ogromną dawką miłości i przywiązania. Będzie doskonałym towarzyszem dla aktywnej rodziny. 

Podstawowe informacje

Appenzeller był wykorzystywany do wypasania zwierząt gospodarskich w trudnych górskich warunkach. Pamiątką po tym przeznaczeniu jest proporcjonalna i mocna budowa ciała oraz ogromna odporność na różne warunki atmosferyczne. 

Budowa i rozmiar – appenzeller

Klatka piersiowa jest szeroka, szyja mocna, a kończyny dobrze umięśnione. Głowa jest trójkątna, a umieszczone na niej uszy – krótkie i zwisające. Niewielkie, nieco skośne i ciemnobrązowe oczy wyrażają pewność siebie i inteligencję. Ogon jest zakręcony i noszony na udzie. 

Appenzeller to muskularny pies średniej wielkości. Samce osiągają wysokość 52–58 centymetrów. Suczki są nieco mniejsze i mierzą od 48 do 54 centymetrów. Waga waha się od 22 do 30 kilogramów. 

Appenzeller – szata

Sierść appenzellera jest krótka i dobrze przylegająca do ciała. Powinna być gładka i lśniąca. Jednym obszarem ciała, na którym znajduje się dłuższy włos, jest ogon. Wzorzec dopuszcza umaszczenie czarne lub czekoladowe, zawsze z podpalaniem i białymi znaczeniami. Symetrycznie rozłożone znaczenia znajdują się na głowie, łapach, końcu ogona i piersi. 

Appenzeller – charakter

Jeśli chodzi o appenzellera, opinie wskazują, że wyróżnia się bardzo dużym zapotrzebowaniem na aktywność. Warto jednak zaznaczyć, że chodzi nie tylko o ruch, ale także o pracę i rozwój intelektualny. To bardzo żywy, zwinny i inteligentny zwierzak, który świetnie odnajduje się w psich sportach, chętnie uczy nowych sztuczek i wyrusza z rodziną na długie wycieczki. 

Appenzeller – praca i aktywność

Sam z siebie raczej nie ma skłonności do niszczenia. Jeżeli jednak zostanie pozostawiony sam sobie – bez odpowiedniej dawki stymulacji i ruchu – appenzeller może stać się bardzo destrukcyjny. Świetnie stróżuje. Należy tu położyć nacisk na socjalizację i wychowanie, by jego instynkt obronny nie stał się groźny dla otoczenia. Odporność, refleks i szybkość sprawiają, że dobrze sprawdza się w psich sportach, jest zresztą niezwykle wszechstronny. Z powodzeniem można trenować z nim:

• agility;
• frisbee;
• flyball;
• obedience (posłuszeństwo sportowe);
• taniec z psem;
• obronę sportową.

Appenzeller – relacje

Tak jak reszta szwajcarskich psów pasterskich, z charakteru appenzeller jest rodzinny. Silnie przywiązuje się do swojego opiekuna, odpowiednio prowadzony będzie mu posłuszny. Lubi przebywać blisko ludzi. Nie jest jednak namolny ani natarczywy. Zazwyczaj wybiera sobie jedną osobę, która będzie jego przewodnikiem na dobre i na złe. Jest jednak przywiązany do całej rodziny, także innych zwierząt domowych. 

Appenzeller – zdrowie

Appenzeller to niezwykle odporny pies, który słynie raczej z dobrego zdrowia. Średnia długość życia przedstawicieli tej rasy wynosi około 12-13 lat. Wiele osobników w dobrym zdrowiu dożywa jednak dużo bardziej zaawansowanego wieku. Jak wiele dużych ras, może mieć predyspozycje do dysplazji lub innych problemów ze stawami. Choroby dziedziczne w dobrych hodowlach są eliminowane w doborze osobników do krycia.

Pielęgnacja appenzellera

Appenzeller nie wymaga szczególnej pielęgnacji. Pies linieje dwa razy w roku – na wiosnę i jesienią. W tym czasie wymaga intensywnego, nawet codziennego szczotkowania. W normalnych okolicznościach można wyczesywać go z powodzeniem tylko raz na dwa tygodnie. 

Appenzeller – żywienie

Hodowca z pewnością doradzi, jak prawidłowo żywić psa. Appenzeller potrzebuje, tak jak inne rasy psów, diety opartej na wysokomięsnej karmie dobrej jakości.

Appenzeller – hodowla

Appenzeller to mało popularna rasa. W liniach można zauważyć bardzo duży stopień inbredu. Rodowody FCI pokazują, że wszystkie appenzellery pochodzą z bardzo wąskiej bazy hodowlanej, czyli są ze sobą blisko spokrewnione. 

Szwajcarscy hodowcy wykonali jednak doskonałą pracę, selekcjonując rasę pod kątem zdrowia i chorób dziedzicznych. Pomimo bliskiego pokrewieństwa każdy rasowy pies jest więc zdrowy i nie cierpi na żadne schorzenia o podłożu genetycznym.

Appenzeller – cena

Cena za szczenię appenzellera z hodowli FCI zarejestrowanej w ZKwP wynosi obecnie około 3,5 tysiąca złotych. Stawka zawsze ustalana jest przez hodowcę indywidualnie i może znacznie odbiegać od średniej. 

Appenzeller – historia rasy

Tak jak wszystkie pasterskie psy szwajcarskie, appenzeller pochodzi najpewniej od psów w typie molosa, które towarzyszyły legionom rzymskim w ich przeprawie przez tereny dzisiejszej Szwajcarii. Z czasem w tamtejszych dolinach zaczęły krzyżować się z miejscowymi psami. Dało to początek wszystkim rasom szwajcarskich psów pasterskich, które są do siebie bardzo podobne. Różnicujemy je głównie poprzez rozmiar oraz rodzaj sierści.

Appenzeller – początki

Po raz pierwszy pies tej rasy został opisany w książce „Życie zwierząt w Alpach”, która ujrzała światło dzienne w 1853 roku. Pod koniec XIX wieku rozpoczęto pracę nad popularyzacją rasy. W 1899 roku po raz pierwszy zaprezentowano ją na wystawie kynologicznej, a pierwszy obowiązujący wzorzec powstał dopiero w 1914 roku. 

Appenzeller współcześnie

Do Polski przedstawiciele rasy appenzeller trafili stosunkowo późno, bo dopiero w 1999 roku. Obecnie działa w naszym kraju kilka hodowli, a populację psów tej rasy szacuje się na około sto osobników, jest to więc rzadko spotykany tutaj pies. 

W Szwajcarii hodowcami appenzellerów są przede wszystkim rolnicy. Psy te cały czas pełnią więc funkcje użytkowe. Poza swoją ojczyzną przedstawiciele rasy cieszą się bardzo dużą popularnością w Niemczech i Niderlandach. Cenione są także w Stanach Zjednoczonych, Belgii, Danii, Austrii oraz niektórych krajach Ameryki Południowej.

Appenzeller – dla kogo?

Appenzeller to wyjątkowo wszechstronny pies, który doskonale odnajdzie się w aktywnej rodzinie. Ma przyjazne usposobienie, choć wobec obcych bywa nieufny. Lubi pracować i ma mnóstwo energii, nie jest jednak nadaktywny. Dobrze dogaduje się z dziećmi, a mniejsze zwierzęta bierze pod swoje skrzydła i traktuje jak część własnego stada.

Ze względu na dużą potrzebę aktywności appenzeller raczej nie sprawdzi się w roli towarzysza osoby starszej. Jeżeli będzie regularnie trenował i brał udział w długich spacerach, może mieszkać w mieście. Appenzeller zdecydowanie najlepiej czuje się jednak na wsi. 

Appenzeller – ciekawostki 

• Pierwszy polski miot appenzellerów przyszedł na świat 2002 roku z przydomkiem „z Wojtanówki”.
• Appenzeller jako jedyny ze szwajcarskich psów pasterskich ma zakręcony, noszony na biodrze ogon. Jest on typowy dla szpiców.
• Nazwa rasy pochodzi od regionu Appenzell. W 1906 r. założono pierwszy klub miłośników tej pasterskiej rasy.
• Appenzellery są wykorzystywane jako psy ratownicze i przewodnicy osób niewidomych.

Appenzeller nie jest trudnym psem, jednak nie oznacza to, że nie potrzebuje szkolenia. Powinien opanować podstawowe posłuszeństwo i przywołanie. Warto także rozwijać go i uczyć nowych sztuczek. Szybko się uczy i bardzo chętnie bierze udział w różnego rodzaju szkoleniu do sportów czy prac.

Bibliografia

Wzorzec FCI nr 46, 05.05.2003/EN, https://www.zkwp.pl/wzorce/46.pdf, rewizja tłumaczenia polskiego sierpień 2022 Mirosław Redlicki, data publikacji obowiązującego wzorca: 23.05.2003.