Robaki u psa to dość częsty problem, który może, szczególnie u szczeniąt, prowadzić do poważnych powikłań. Sprawdź, jak pies może się nimi zarazić i jak rozpoznawać pierwsze objawy. Zobacz, jakie rodzaje psich pasożytów wyróżniamy i jak z nimi walczyć.

Endopasożyty, czyli pasożyty zewnętrzne, mogą się znajdować w organizmie psa w różnych narządach wewnętrznych. Nie przynoszą organizmowi gospodarza żadnych korzyści, a przyczyniają się do niedożywienia lub choroby. Zasiedlają głównie przewód pokarmowy, serce, wątrobę, płuca. Są szczególnie groźne, gdy występują w znacznej liczbie lub zainfekowany nimi pies jest chory, niedożywiony lub jego układ odpornościowy uległ osłabieniu.

Robaki u psa – jak pies może zarazić się pasożytami?

robaki u psa - jak może się zarazić

Do zakażenia pasożytami dochodzi najczęściej drogą pokarmową. Kiedy spacerujemy z psem w miejscach często uczęszczanych przez inne zwierzęta, narażamy naszego pupila na kontakt z jajami pasożytów, które mogą się znajdować w ziemi lub w wodzie. Oprócz tego pies może się zarazić, zjadając zakażone ptaki, myszy lub inne małe gryzonie. Jeśli nasz podopieczny nie jest w wystarczający sposób zabezpieczony przed pchłami, właśnie za ich pośrednictwem może stać się ofiarą tasiemca.

Szczenięta narażone są w sposób szczególny. Już w trakcie życia płodowego mogą się zarazić od matki glistą, która przedostaje się przez łożysko do płodów. 

Jakie są rodzaje pasożytów u psów? Glista psia

Glista psia zaliczana jest do pasożytów wewnętrznych zwanych nicieniami. Bardzo łatwo ją odróżnić od innych pasożytów układu pokarmowego: ma długość 5–10 cm, jej ciało jest szare, szaro-białe lub żółtawe, podzielone na 3 odcinki, przy czym ostatni jest najczęściej spiralnie zwinięty. Ciało glisty przypomina makaron. Pasożyt ten nie ma żywicieli pośrednich. 

Nicienie są bardzo niebezpieczne dla młodych zwierząt i głównie u nich występują. Dorosłe psy są bardziej odporne na ich inwazję. U dorosłych psów larwy nicieni usadawiają się w narządach wewnętrznych lub mięśniach i najczęściej nie dają żadnych objawów chorobowych. Mogą się natomiast uaktywnić w trakcie ciąży suki. Od 42. dnia ciąży przenoszone są wraz z krwią do płodów. 

Nawet zadbana, systematycznie odrobaczana suka może urodzić zarobaczone szczenięta, gdyż larwy glisty psiej mogą bardzo długo żyć w mięśniach matki. Suka, zjadając odchody maluchów, może się wtórnie zarazić jajami lub larwami, które w jej jelitach osiągają dojrzałość płciową i zaczynają produkować jaja. 

Przy silnej inwazji nicienie mogą wywołać zapalenie błony śluzowej swojego żywiciela, jej przekrwienie i owrzodzenie jelit. Samica glisty psiej w ciągu całego życia może wyprodukować kilka milionów jaj. W przypadku podejrzenia o zarobaczenie badamy kał zwierzęcia. Ważne, by próbki były pobierane partiami, gdyż jaja glisty w taki sposób są wydalane wraz z kałem z organizmu żywiciela. Kał należy badać kilkukrotnie.

Dla młodych psów skutki zarażenia glistą psią stanowią szczególne zagrożenie dla zdrowia. Są dużo słabsze, apatyczne, wolniej rosną. Ich sierść jest nastroszona i matowa. Mają wymioty i biegunki. W ich wymiotach nierzadko można zauważyć dorosłe pasożyty. Charakterystycznym objawem silnego zarobaczenia, które może zagrozić życiu zwierzęcia, jest wzdęty brzuszek i zapach czosnku, który wydzielają. 

Ludzie, zwłaszcza bawiące się często z psami dzieci, mogą się zarazić nicieniami. Wówczas rozwijające się w naszym układzie pokarmowym larwy mogą wywołać zaburzenia w jego funkcjonowaniu. Po każdym kontakcie z psem należy więc dokładnie myć ręce. 

Psie pasożyty – włosogłówka

Włosogłówka to rodzaj nicieni, które odżywiają się krwią, zasiedlają jelito cienkie i okrężnicę gospodarza. Jaja wydalane są z kałem. Objawami klinicznymi są biegunka, wymioty i utrata masy ciała. Poważnej infekcji towarzyszy najczęściej krwawa biegunka, odwodnienie i niedokrwistość. Ponieważ larwy włosogłówki mogą przetrwać bardzo długo w środowisku, często dochodzi do reinfekcji po leczeniu

Tęgoryjec

W porównaniu z nicieniami sercowymi i glistami jelitowymi tęgoryjce są stosunkowo małe. Osiągają długość 2-5 cm. Haczyk z płytkami tnącymi umożliwia przyczepienie się pasożyta do jelita i odżywiania się krwią. Tęgoryjce przebywają głównie w jelicie cienkim, ale jeśli ich inwazja jest duża, mogą znajdować się również w okrężnicy i jelicie ślepym. 

Psy zarażają się tym pasożytem głównie przez gruczoł sutkowy oraz w wyniku wniknięcia trzeciego stadium larwalnego ze środowiska. Larwy spożyte przez psa przemieszczają się do jelit. Natomiast te, które przedostały się przez skórę, wnikają do krwioobiegu i trafiają do płuc. Tęgoryjce wywołują przeważnie przewlekłą biegunkę u psa zawierającą krew i śluz. Intensywna inwazja może doprowadzić noworodka psa do śmierci.

Tasiemiec

Tasiemce występują głównie u psów dorosłych, dość rzadko natomiast u szczeniąt czy psów młodych. Bytują w jelicie cienkim swojego żywiciela. Przypominają cienką tasiemkę, w budowie ich ciał można dostrzec wyraźny podział na człony. Dorosłe osobniki mogą osiągnąć do 100 cm długości. Składają się z przyczepionej do jelita główki i wielu członów. Przenoszone są głównie przez pchły będące ich żywicielem pośrednim. Pies jest natomiast żywicielem ostatecznym tego pasożyta. 

Larwy tasiemca w jelitach psa przekształcają się w dorosłego osobnika. Dojrzałe płciowo odrzucają końcowe człony, które wraz z kałem wydalane są na zewnątrz. Człony te przypominają ziarna ogórka lub ryżu. Znajdują się z nich liczne jaja. Człony te zjadane są następnie przez larwy pcheł, dorosłe psy lub wszoły, czyli żywicieli pośrednich. 

Częstym objawem zakażenia tasiemcem jest tzw. saneczkowanie, czyli pocieranie odbytem o podłoże. Wywołuje je silny świąd odbytu. Pies zarażony tasiemcem chudnie mimo dużego apetytu, a jego sierść jest matowa. Może pojawić się biegunka. Pozbycie się tasiemca nie jest proste, gdyż trzeba zniszczyć całego osobnika wraz z główką. Trzeba też pamiętać, by całe środowisko psa i jego posłanie zostały odpowiednio zdezynfekowane, tak by pozbyć się pcheł.

Dla człowieka szczególnie niebezpieczny jest tasiemiec zwany bąblowcem. Jego ostatecznym żywicielem jest pies, natomiast żywicielem pośrednim może być człowiek lub zwierzęta dzikie i domowe takie jak: było, owce, świnie. Larwy bąblowca dostają się mózgu, rdzenia kręgowego, płuc, nerek i wątroby, gdzie powoli rosną. Po kilku latach mogą stworzyć duży pęcherz wielkości dziecięcej główki. Pęcherze te mogą zagrażać ludzkiemu życiu.

W przewodzie pokarmowym psa mogą bytować również tasiemce uzbrojone i nieuzbrojone. Do zakażenia dochodzi głównie wtedy, gdy pies karmiony jest surowym mięsem niewiadomego pochodzenia. Pies nie może jednak zarazić nimi człowieka.

Inwazje pasożytów obłych i płaskich przebiegają najczęściej bezobjawowo, jednak nie pozostają bez wpływu na zdrowie i kondycję psa. Rzadziej dają objawy ze strony układu pokarmowego takie jak wymioty, biegunki, zaparcia lub układu nerwowego. Należy pamiętać, że zarażone pasożytami psy wydalają na przykład z kałem liczne jaja pasożytów, zakażając środowisko. Odrobaczanie psów jest więc konieczne ze względu na:

  • ochronę ludzi przed zarażeniem,
  • prawidłowy rozwój naszych zwierząt,
  • dobrą kondycję psów.

Robaki u psa – objawy, leczenie

robaki u psa - objawy

Kokcydioza to choroba pasożytnicza wywołana przez pierwotniaki, czyli mikroskopijne jednokomórkowe organizmy. Istnieje wiele pierwotniaków z grupy kokcydiów, najpowszechniejszym z nich jest Isospora canis. U młodych szczeniąt jest wysoce zaraźliwa i często prowadzi do śmierci z odwodnienia i niedożywienia. Dorosłe psy stają się nosicielami i wydalają oocyty wraz z kałem. Do zakażenia dochodzi głównie poprzez kontakt ze skażoną ziemią lub wodą oraz kałem zainfekowanego zwierzęcia. Objawami tej choroby jest łagodne zakażenie górnych dróg oddechowych (kaszel, wypływ z nosa i worków spojówkowych).

Giardia to pierwotniak z grupy wiciowców. Ma wielu żywicieli. U psów najczęściej dochodzi do zarażenia się pierwotniakami z grupy Giardia lamblia. Zakażenie może przebiegać bezobjawowo, ale częściej przyjmuje formę łagodnego zapalenia jelit i przewlekłej ostrej biegunki.

Kiedy należy odrobaczać psy?

robaki u psa - kiedy

W celu najskuteczniejszej profilaktyki mającej na celu zwalczanie i przeciwdziałanie chorobom spowodowanym przez pasożyty wewnętrzne przyjmuje się następujący terminarz stosowania preparatów:

  • pierwsze odrobaczenie powinno mieć miejsce około 14. dnia życia szczeniąt,
  • drugie odrobaczenie to 21.-2.8 dzień życia,
  • trzecie odrobaczenie należy zastosować na 10 dni przed pierwszym szczepieniem szczeniąt,
  • czwarte odrobaczenie przypada między 12. a 16. tygodniem życia.

W przypadku psów dorosłych odrobaczenie powtarzamy 3–4 razy w roku w zależności od wyniku badań koproskopowych. Dobór odpowiedniego preparatu należy do lekarza weterynarii.

Pasożyty zewnętrzne

Ektopasożyty, czyli pasożyty zewnętrzne, występują na skórze lub wewnątrz skóry żywiciela. Mogą wywoływać intensywny świąd oraz zmiany skórne, niektóre o charakterze przewlekłym. Najczęstszymi pasożytami zewnętrznymi są należące do stawonogów pchły oraz należące do pajęczaków kleszcze i roztocza.

Pchły

Pchły to najczęstsze pasożyty zewnętrzne psów domowych. Rozpoznano ich ponad 2000 gatunków i podgatunków. Nie potrafią latać, ale doskonale skaczą. Aparat gębowy przypominający syfon umożliwia im żywienie się krwią żywiciela. Dorosłe pchły bytują najczęściej na brzuchu psa, wokół podstawy ogona i na głowie. W przypadku silnej inwazji można je znaleźć na innych częściach ciała zwierzęcia. Znaczna część cyklu życiowego pcheł odbywa się poza ciałem żywiciela, w obrębie jego bytowania. Pchły dorosłe stale przebywają na gospodarzu i posilają się raz na 1-2 dni. Larwy i poczwarki wgryzają się w dywany i posłania psów i tam przechodzą wylinki.

Głównym objawem klinicznym zapchlenia jest świąd towarzyszący silnej reakcji alergicznej. Duża liczba pasożytów może prowadzić do niedokrwistości. Pchły wywołują alergiczne pchle zapalenie skóry oraz przenoszą tasiemce.

Roztocza

Roztocza spędzają większą część cyklu życiowego wewnątrz skóry psa. Nużeniec psi to roztocze wywołujące nużycę psów. Nużeńce w prawidłowych warunkach bytują w mieszkach włosowych wielu gatunków zwierząt. Są mikroskopijnej wielkości, mają wydłużone ciało przypominające cygaro. Cały cykl życiowy odbywa się w mieszku włosowym. 

W przypadku zdrowych psów występują w małej populacji i nie wywołują żadnych objawów choroby. Inaczej jest, gdy układ immunologiczny psa jest osłabiony. Dochodzi wówczas do namnażania się pasożyta i rozwinięcia nużycy. Nużyca występuje w formie ogniskowej i uogólnionej. Pierwsza postać występuje bardzo często i przebiega łagodnie. Obserwuje się ją u psów w wieku od 3. do 12. miesięcy. Pierwszymi objawami są przerzedzenia wokół oczu, w kącikach warg lub na kończynach piersiowych. 

Nużyca uogólniona to choroba poważna, ostatecznie obejmuje większość ciała psa. Rozpoznaje się ją na podstawie zeskrobiny. To choroba bardzo trudna w leczeniu, a u niektórych psów jest nieuleczalna.

Kleszcze

Kleszcze zaliczamy do pajęczaków. Są odpowiedzialne za przenoszenie wielu chorób zakaźnych, na przykład boreliozy. Psy zostają najczęściej zaatakowane przez kleszcze, gdy ocierają się o trawy lub chodzą przy niskich krzewach. Wbitego kleszcza należy wyjąć w całości. Bardzo ważna jest profilaktyka. Obecnie istnieje wiele preparatów zwalczających lub odstraszających te pajęczaki.

Skuteczne preparaty przeciw pchłom i kleszczom

robaki u psa - skuteczny

Leczenie pasożytów u psa nie jest trudne. Istnieje wiele skutecznych preparatów zwalczających lub odstraszających pchły i kleszcze. Występują one w formie kropel, sprayu, obroży bądź tabletek. Składniki tych preparatów skutecznie zwalczają te pasożyty od środka, jednocześnie mają działanie odstraszające. Ich wybór zawsze należy skonsultować z lekarzem weterynarii.

Dzięki odpowiedniej opiece właściciele psów mogą zapobiegać inwazji pasożytów wewnętrznych i zewnętrznych u swoich podopiecznych. Właściwy program odrobaczania oraz stosowanie preparatów przeciw pasożytom zewnętrznym pozwoli zapobiec licznym chorobom wywoływanym przez te organizmy.

Archiwum: kwiecień 2021
Photo of author

Mariusz Michalski

Miłośnik zwierząt. Właściciel kota brytyjskiego długowłosego o imieniu Dyzio. Tak właściwie, to ja u niego mieszkam, a nie on u mnie. Ale wiecie już jak to jest z kotami... :)